Korpus islamske revolucionarne garde

Korpus islamske revolucionarne garde (perzijski: سپاه پاسداران انقلاب اسلامی, Sepâh-e Pâsdârân-e Enghelâb-e Eslâmi; skraćeno Sepâh), poznat još i kao Revolucionarna garda ili Iranska revolucionarna garda, ogranak je oružanih snaga Irana, osnovan nakon Iranske revolucije 22. aprila 1979. pod naredbom ajatolaha Ruholaha Homeinija.^[1] Dok Vojska Irana brani granice Irana i održava unutrašnji red, prema iranskom ustavu, Revolucionarna garda ima cilj zaštite islamskorepublikanskog političkog sistema unutar države.^[2] Pripadnici ove jedinice tvrde da je njihova uloga u zaštiti islamskog sistema sprečavanje stranog miješanja, kao i sprečavanje puča strane vojske ili "devijantnog pokreta".^[3][4]

Korpus islamske revolucionarne garde ima približno 125.000 pripadnika uključujući kopnene, zračne i pomorske snage. Njene pomorske snage su primarne snage sa zadatkom operativne kontrole Perzijskog zaliva. Korpus islamske revolucionarne garde također ima kontrolu nad paravojnom formacijom Basidž, koja ima približno 90.000 aktivnih pripadnika.^[5][6] Medijsko krilo Garde su Sepah.^[7]

Budući da je porijeklo jedinice ideološko, Korpus islamske revolucije Irana ima visoki položaj u gotovo svakom aspektu iranskog društva. Povećanja društvenog, političkog, vojnog i ekonomskog značaja Korpusa islamske revolucionarne garde za vrijeme predsjednika Mahmuda Ahmedinedžada – posebno tokom predsjedničkih izbora 2009. i poslijeizbornih protesta – navelo je mnoge zapadne analitičare na misao da je politička moć Korpusa islamske revolucionarne garde veća od moći šiitskog klerskog sistema.^{[8][9][10][11]}

Zapovjednik Korpusa islamske revolucionarne garde od 2019. je Hossein Salami,^[12] a njegovI prethodnici bili su Mohammad Ali Jafari (2007–2019) i Yahya Rahim Safavi (1997–2007).^[13]

Vlade Bahreina, Saudijske Arabije i Sjedinjenih Američkih Država smatraju Korpus islamske revolucionarne garde terorističkom organizacijom.^[14][15]

1. ^ "سپاه پاسداران چگونه تأسیس شد و فرماندهانش چه کسانی بودند؟" [Kako je revolucionarna garda stvorena i ko su joj zapovjednici?]. Tasnim. 1. 5. 2020. Pristupljeno 8. 1. 2020.
2. ^ "Profile: Iran's Revolutionary Guards". Pristupljeno 8. 1. 2020.
3. ^ Mottale, Morris M. (22. 4. 2010). "The birth of a new class". Al Jazeera. Pristupljeno 8. 1. 2020.
4. ^ Lalevee, Thierry (11. 9. 1984). "Iran's Revolutionary Guards in power bid" (PDF). Executive Intelligence Review. LaRouche Publications. 11 (35): 44. Pristupljeno 8. 1. 2020.
5. ^ Abrahamian, Ervand, History of Modern Iran, Columbia University Press, 2008, str. 175–76
6. ^ Aryan, Hossein (7. 12. 2008). "Iran's Basij Force -- The Mainstay Of Domestic Security". RFERL. Pristupljeno 8. 1. 2020.
7. ^ "Picture imperfect". The Economist. 9. 3. 2013. Pristupljeno 8. 1. 2020.
8. ^ Slackman, Michael (21. 7. 2009). "Hard-Line Force Extends Grip Over a Splintered Iran". New York Times. Arhivirano s originala, 19. 7. 2016. Pristupljeno 21. 7. 2009.
9. ^ "Arrests at new Iranian protests". BBC News. 21. 7. 2009. Arhivirano s originala, 22. 7. 2009. Pristupljeno 21. 7. 2009.
10. ^ "Crisis as Opportunity for the IRGC". Stratfor. 27. 7. 2009. Arhivirano s originala, 5. 8. 2009. Pristupljeno 1. 8. 2009.
11. ^ Abdo, Geneive (7. 10. 2009). "The Rise of the Iranian Dictatorship". Foreign Policy. Arhivirano s originala, 11. 10. 2009. Pristupljeno 13. 10. 2009.
12. ^ Gladstone, Rick (21. 4. 2019). "Iran's Supreme Leader Replaces Head of Revolutionary Guards". The New York Times. Arhivirano s originala, 22. 4. 2019. Pristupljeno 10. 5. 2019.
13. ^ "Commander-in-chief of Islamic Revolutionary Guard Corps". donya-e-eqtesad.com. Arhivirano s originala, 25. 4. 2019. Pristupljeno 4. 2. 2019.
14. ^ Nicole Gaouette. "Trump designates elite Iranian military force as a terrorist organization". CNN. Arhivirano s originala, 14. 5. 2019. Pristupljeno 10. 5. 2019.
15. ^ "Saudi, Bahrain add Iran's IRGC to terror lists - SPA". euronews. 23. 10. 2018. Arhivirano s originala, 10. 5. 2019. Pristupljeno 10. 5. 2019.